Systemy detekcji CO i LPG w garażach podziemnych wielostanowiskowych
dr inż. Jolanta Dębowska-Danielewicz
Maj 2015 (aktualizacja: luty 2022)
Obowiązujące od 2002 r. rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nakłada obowiązek montażu w garażach podziemnych wielostanowiskowych systemów detekcji tlenku węgla i propanu-butanu, współpracujących z wentylacją bytową. Mimo upływu lat projektowanie systemów detekcji CO i LPG wciąż przysparza wielu problemów związanych z doborem właściwych urządzeń, ich rozmieszczeniem, algorytmem sterowania wentylacją.
W 2013 r. firma GAZEX rozszerzyła swoją ofertę sprawdzonych, niezawodnych detektorów garażowych typu WG.EG. Zgodnie z normą PN 50545-1 detektory te zaprojektowano jako trzyprogowe.
Najważniejszą cechą każdego systemu detekcji powinna być jego niezawodność. Można to osiągnąć przez eliminację zbędnych elementów, takich jak centrala pośrednicząca w przekazywaniu sygnału z detektorów do wentylatora. Sterowanie wentylacją bytową w garażu odbywa się poprzez uruchamianie wentylatorów wywiewnych z zadaną wydajnością po otrzymaniu sygnału o przekroczeniu progów alarmowych właściwych dla poszczególnych gazów. Cewka stycznika wentylatora zasilana jest bezpośrednio z detektora.
W przypadku dużych obiektów system detekcji można podzielić na strefy. Każda ze stref steruje osobnym wentylatorem lub grupą wentylatorów wyciągowych. Przewietrzanie ograniczonego obszaru garażu, a nie całej jego powierzchni, wydatnie zmniejsza koszty eksploatacyjne związane ze zużyciem energii elektrycznej.
Uzupełnieniem systemów detekcji są tablice ostrzegawcze LED typu TP-4.s oraz TL-4. Umieszczone na nich napisy informują użytkowników garażu o zagrożeniu związanym z nadmiernym stężeniem CO i LPG. W uzasadnionych przypadkach w tablicach można aktywować syrenę, której zadaniem będzie zwrócenie uwagi na treść napisu informacyjnego. Nie zaleca się montażu sygnalizatorów optyczno-akustycznych, na których nie umieszczono żadnego napisu informacyjnego. Sygnalizatory te mają głośność na poziomie 110 dB. Nie jest to rozwiązanie zalecane, ponieważ może być mylone z sygnałem o włamaniu do samochodu.
Detektory LPG narażone są na uszkodzenia mechaniczne, dlatego warto je wyposażyć w osłony rurowe typu AR-1 zabezpieczające przed bezpośrednim kontaktem ze zderzakiem samochodu lub przez wandalami.
Niezawodność systemu detekcji CO i LPG uzależniona jest od właściwej eksploatacji, konserwacji i regularnego przeprowadzania kontroli działania. Detektory typu WG.EG wyposażone są wymienne moduły z sensorem półprzewodnikowym. Ich cechą charakterystyczną jest niezawodność działania i długa żywotność (ok. 10 lat przy efektywnie pracującej wentylacji). Urządzenia wymagają przeprowadzenia procesu kalibracji przed upływem 3 lat. Naklejka z zalecanym terminem kolejnej kalibracji umieszczona jest na obudowie detektora. O zbliżającym się terminie kalibracji informuje także migająca dioda na obudowie detektora. Dzięki możliwości demontażu modułu sensora proces kalibracji ogranicza się do wymiany samego modułu sensora i trwa kilka minut. Nie ma konieczności demontażu całego detektora i odsyłania go do kalibracji, a tym samym pozostawiania obiektu niezabezpieczonym.
Wygodnym rozwiązaniem jest możliwość wprowadzenia detektorów typu WG.EG w tryb pracy chwilowej za pomocą zewnętrznego włącznika magnetycznego znajdującego się z boku obudowy detektora (pole Test Zone). Rozwiązanie to umożliwia sprawdzenie prawidłowości połączeń elektrycznych obwodów sterujących, a także ułatwia wykonanie kontroli działania urządzenia poprzez szybszą reakcję sensora na gaz testowy. Na przednim panelu detektora znajduje się port podczerwieni, który pozwala na przeprowadzenie pełnej diagnostyki i regulacji urządzenia bez konieczności demontażu obudowy.
W uzasadnionym przypadku można zastosować cyfrowe systemy detekcji z detektorami adresowalnymi DG-22.EN/M dla CO oraz DG-15.EN/M dla LPG, podłączanymi do modułu sterującego (centrali) MDD-256/T.
Niezależnie od przyjętego rozwiązania, tylko regularnie przeprowadzane czynności serwisowe systemów detekcji CO i LPG gwarantują bezpieczeństwo i komfort użytkowania garaży i parkingów podziemnych. Działanie systemów detekcji CO i LPG należy kontrolować minimum raz w roku.