Podstawy prawne

§ 97.1. Pomieszczenia przeznaczone do składowania lub stosowania materiałów niebezpiecznych pod względem pożarowym lub wybuchowym oraz pomieszczenia, w których istnieje niebezpieczeństwo wydzielania się substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne, powinny być wyposażone w:
1) urządzenia zapewniające sygnalizację o zagrożeniach;

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

2) przestrzeniach zagrożonych wybuchem — należy przez to rozumieć przestrzenie, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa w ilościach wymagających podjęcia specjalnych środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy;

4) substancjach palnych — należy przez to rozumieć substancje i mieszaniny mogące tworzyć atmosferę wybuchową, chyba że badanie ich właściwości wykazało, że przy zmieszaniu z powietrzem nie mogą samoczynnie przyczyniać się do rozprzestrzeniania wybuchu;
5) atmosferze wybuchowej — należy przez to rozumieć mieszaninę z powietrzem w warunkach atmosferycznych, substancji palnych w postaci gazów, par, mgieł lub pyłów, w której po wystąpieniu zapłonu, spalanie rozprzestrzenia się na całą niespaloną mieszaninę;

§ 4.1 Aby zapobiega wybuchom i zapewnić ochronę przed ich skutkami, pracodawca powinien stosować odpowiednie do rodzaju działalności, techniczne lub organizacyjne środki ochronne. Określając środki ochronne, należy zapewnić realizację następujących celów w podanej kolejności:
1) zapobieganie tworzeniu się atmosfery wybuchowej;
2) zapobieganie wystąpieniu zapłonu atmosfery wybuchowej;

§ 10.2. Jeżeli atmosfera wybuchowa zawiera różne rodzaje palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, stosuje się środki ochronne odpowiadające największemu potencjalnemu zagrożeniu.

§ 12. 1. Pracodawca powinien podjąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia, że miejsca pracy, urządzenia oraz elementy łączące, dostępne osobom pracującym zostały zaprojektowane, wykonane, połączone i zainstalowane, a także są utrzymywane i działają w sposób minimalizujący zagrożenie wybuchem.
2. Środki, o których mowa w ust. 1, powinny zapobiegać wybuchowi, a w razie jego wystąpienia, utrzymywać go pod kontrolą i minimalizować jego rozprzestrzenianie się w miejscu pracy lub w urządzeniach, a także minimalizować jego skutki dla osób pracujących.
3. Jeżeli wystąpi taka konieczność, pracodawca powinien zapewnić, aby osoby pracujące zostały ostrzeżone za pomocą optycznych lub dźwiękowych sygnałów alarmowych, tak aby mogły opuścić przestrzeń zagrożoną przed zaistnieniem warunków powodujących wybuch.

Rozdział 5
Bezpieczeństwo pożarowe i zabezpieczenie przed wybuchem

§ 43.1. W budowlach rolniczych, w których występują materiały mogące wytworzyć mieszaniny wybuchowe, i na terenach przyległych do tych budowli ocenia się zagrożenie wybuchem zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej.
2. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych są określone w załączniku do rozporządzenia.
3. Dopuszcza się przyjmowanie wymiarów stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych innych niż wymiary określone w załączniku do rozporządzenia – w przypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających przyjęcie takich wymiarów zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej.

Rozdział 6
Higiena i zdrowie

§ 46. W budowlach rolniczych, w których wydzielają się szkodliwe dla zdrowia substancje i zapachy, należy przewidzieć system wentylacji zapewniający wykonywanie czynności związanych z czyszczeniem, naprawą i konserwacją – zgodnie z odpowiednimi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wykrywane media

Medium:
metan (CH4) §
Zagrożenie:
gaz wybuchowy
DGW (dolna granica wybuchowości):
4,4 %v/v
Gęstość względem powietrza:
0,55

Lokalizacja detektorów

  1. W najwyższym punkcie pomieszczenia – pod stropem i/lub w przestrzeniach ograniczonych barierami konstrukcyjnymi uniemożliwiającymi swobodne przemieszczanie się gazu (podciągi, świetliki itd.); dolna krawędź detektora ok. 30 cm poniżej najwyższego punktu.
  2. Możliwie blisko miejsca emisji.
  3. W miejscu niezagrożonym bezpośrednim wpływem powietrza zewnętrznego, pary wodnej, płynów, gazów spalinowych.
  4. Z dala od otworów wentylacji nawiewnej, otworów okiennych i drzwiowych.

Standardowe konfiguracje systemów detekcji gazów

Przykład 1
Topologia systemu
Gwiazda
Napięcie zasilania modułu sterującego
230V~
Moduł sterujący
MD-1.Z
Maksymalna ilość detektorów gazu
1
Awaryjne podtrzymanie zasilania

Typ urządzenia: DEX/F — Progowe detektory gazów toksycznych, wybuchowych, tlenu (O2) lub czynników chłodniczych o budowie przeciwwybuchowej (ATEX)
Typ urządzenia: MD-1, MD-2, MD-4 — Progowe moduły sterujące do kontroli i zasilania od 1 do 2/4 progowych detektorów gazów typu DEX/F, DEX/A, DG/F lub DG.EN
Typ urządzenia: MAG-3 — Pełnoprzelotowe zawory klapowe, odcinające o rewolucyjnie prostej, a tym samym taniej i niezawodnej, zwartej konstrukcji (ATEX)
Typ urządzenia: SL-32 — Sygnalizatory optyczno-akustyczne do dźwiękowej i wizualnej prezentacji stanów alarmowych, pojawiających się na wyjściach alarmowych
Typ urządzenia: GSM — Urządzenia przeznaczone do zdalnego nadzoru stanu systemu detekcji gazów
Typ urządzenia: SW-20 — Urządzenia zapewniające rozłączenie obu żył przewodu sieciowego 230V~
Typ urządzenia: WDM — Specjalistyczne puszki zaciskowe z certyfikatem ATEX
Przykład 2
Topologia systemu
Gwiazda
Napięcie zasilania modułu sterującego
230V~
Moduł sterujący
MD-1
Maksymalna ilość detektorów gazu
1
Awaryjne podtrzymanie zasilania

Typ urządzenia: DEX/F — Progowe detektory gazów toksycznych, wybuchowych, tlenu (O2) lub czynników chłodniczych o budowie przeciwwybuchowej (ATEX)
Typ urządzenia: MD-1, MD-2, MD-4 — Progowe moduły sterujące do kontroli i zasilania od 1 do 2/4 progowych detektorów gazów typu DEX/F, DEX/A, DG/F lub DG.EN
Typ urządzenia: MD-X.ZWA — Moduły sterujące zaworami odcinającymi MAG-3 w Aktywnym Systemie Bezpieczeństwa Instalacji Gazowej (ASBIG®) z odległych systemów detekcji gazów
Typ urządzenia: MAG-3 — Pełnoprzelotowe zawory klapowe, odcinające o rewolucyjnie prostej, a tym samym taniej i niezawodnej, zwartej konstrukcji (ATEX)
Typ urządzenia: SL-32 — Sygnalizatory optyczno-akustyczne do dźwiękowej i wizualnej prezentacji stanów alarmowych, pojawiających się na wyjściach alarmowych
Typ urządzenia: GSM — Urządzenia przeznaczone do zdalnego nadzoru stanu systemu detekcji gazów
Typ urządzenia: SW-20 — Urządzenia zapewniające rozłączenie obu żył przewodu sieciowego 230V~
Typ urządzenia: WDM — Specjalistyczne puszki zaciskowe z certyfikatem ATEX
Przykład 3
Topologia systemu
Gwiazda
Napięcie zasilania modułu sterującego
230V~
Moduł sterujący
MD-4.Z
Maksymalna ilość detektorów gazu
4
Awaryjne podtrzymanie zasilania

Typ urządzenia: DEX/F — Progowe detektory gazów toksycznych, wybuchowych, tlenu (O2) lub czynników chłodniczych o budowie przeciwwybuchowej (ATEX)
Typ urządzenia: MD-1, MD-2, MD-4 — Progowe moduły sterujące do kontroli i zasilania od 1 do 2/4 progowych detektorów gazów typu DEX/F, DEX/A, DG/F lub DG.EN
Typ urządzenia: MAG-3 — Pełnoprzelotowe zawory klapowe, odcinające o rewolucyjnie prostej, a tym samym taniej i niezawodnej, zwartej konstrukcji (ATEX)
Typ urządzenia: SL-32 — Sygnalizatory optyczno-akustyczne do dźwiękowej i wizualnej prezentacji stanów alarmowych, pojawiających się na wyjściach alarmowych
Typ urządzenia: GSM — Urządzenia przeznaczone do zdalnego nadzoru stanu systemu detekcji gazów
Typ urządzenia: SW-20 — Urządzenia zapewniające rozłączenie obu żył przewodu sieciowego 230V~
Typ urządzenia: WDM — Specjalistyczne puszki zaciskowe z certyfikatem ATEX
Przykład 4
Topologia systemu
Gwiazda
Napięcie zasilania modułu sterującego
24V=
Moduł sterujący
MD-1.ZA24
Maksymalna ilość detektorów gazu
1
Awaryjne podtrzymanie zasilania

Typ urządzenia: DEX/F — Progowe detektory gazów toksycznych, wybuchowych, tlenu (O2) lub czynników chłodniczych o budowie przeciwwybuchowej (ATEX)
Typ urządzenia: MD-1, MD-2, MD-4 — Progowe moduły sterujące do kontroli i zasilania od 1 do 2/4 progowych detektorów gazów typu DEX/F, DEX/A, DG/F lub DG.EN
Typ urządzenia: MAG-3 — Pełnoprzelotowe zawory klapowe, odcinające o rewolucyjnie prostej, a tym samym taniej i niezawodnej, zwartej konstrukcji (ATEX)
Typ urządzenia: SL-32 — Sygnalizatory optyczno-akustyczne do dźwiękowej i wizualnej prezentacji stanów alarmowych, pojawiających się na wyjściach alarmowych
Typ urządzenia: PS — Zasilacze z awaryjnym podtrzymaniem napięcia
Typ urządzenia: AKU — Akumulatory 12V= przeznaczone do podtrzymywania napięcia w zasilaczach typu PS lub PU/TB
Typ urządzenia: GSM — Urządzenia przeznaczone do zdalnego nadzoru stanu systemu detekcji gazów
Typ urządzenia: SW-20 — Urządzenia zapewniające rozłączenie obu żył przewodu sieciowego 230V~
Typ urządzenia: WDM — Specjalistyczne puszki zaciskowe z certyfikatem ATEX